Pigmentacija zuba predstavlja pojavu tamnosmeđih ili crnih mrlja na različitim površinama zuba.
Uzroci pigmentacija zuba
Sve prebojenosti na zubima se prema uzroku nastanka mogu podeliti na:
- spoljašnje i
- unutrašnje.
Kako nastaje spoljašnja pigmentacija na zubima?
Spoljašnje prebojenosti zuba, odnosno pigmentacije, nastaju kao posledica konzumiranja kafe, čajeva, duvana, crvenih vina i ostalih tamnih napitaka i obojene hrane.
Takođe ih mogu izazvati i neki drugi spoljašnji faktori kao sto su amalgamske plombe, koje vremenom podležu koroziji.
Endodontsko lečenje kanala korena može da dovede do pojave određenih pigmentacija na zubima usled korišćenja određenih pasta za punjenje kanala korena.
Pigmentacije na zubima uzrokovane bakterijama takođe spadaju u spoljašnje uzroke prebojenosti zuba. Najčešće su to hromatoformne bakterije čiji produkti metabolizma su upravo pigmenti. Ove bakterije i njihovi pigmenti nisu opasni, ali su za većinu ljudi estetski problematični. Najčešće se nalaze na površinama zuba uz desni, ali i u jamicama i fisurama zuba. Njihovo uklanjanje je moguće jedino ambulantno, pomoću abrazivnih pasti, mikroabrazijom i sl. Ukoliko su zahvaćene jamice i fisure, gotovo da ih nije moguće otkloniti. Važno je znati da pigmentacije uzrokovane ovim bakterijama najčešće nisu posledica loše oralne higijene i nisu uzročnici karijesa na zubima. Ipak je neophodno redovno posećivati stomatologa koji će profesionalnim čišćenjem i poliranjem zuba ukloniti naslage.
Pigmentacija zuba – 8 unutrašnjih uzroka
Unutrašnji uzroci prebojenosti zuba su kompleksniji. Najčešće su posledica ugrađivanja određenih pigmenata u zubnu strukturu tokom razvoja zuba.
Promena boje zuba tj. zubne supstance može nastati kao posledica:
- korišćenja određenih grupa antibiotika, tetraciklina, u ranom detinjstvu,
- genetike,
- starenja,
- odumiranja živca unutar zuba,
- nepravilnog pranja zuba,
- nedostatka vitamina D i C,
- niskih koncentracija kalcijuma u organizmu,
- unošenja velikih koncentracija fluora.
Dijagnoza i lečenje pigmentacije zuba
Pacijenti koji se javljaju kod nas u ordinaciju sa problemom pigmentacije zuba najčešće dolaze usled prebojenosti nastale spoljašnjim uzrocima. Oni uočavaju pred ogledalom određene promene na površini zuba, sitnozrnaste, braon ili crne boje. Najčešće se vide na delovima zuba uz same desni, ili prekrivaju spoljašnje površine zuba, kako sa strane usana i obraza, tako i sa strane jezika i nepca.
Pigmentacija na zubima se lako može ustanoviti kliničkim pregledom i redovnim odlaskom kod stomatologa.
Uklanjanje pigmentacije sa zuba
Pigmentacija zuba se uklanja lako i jednostavno, bez oštećenja zubne supstance. Uklanja se prilikom uklanjanja ostalih naslaga sa zuba, npr. prilikom uklanjanja kamenca sa zuba.
Proces detaljnog uklanjanja pigmentacija zuba se naziva peskiranje zuba. Tim postupkom abrazivne čestice, u kombinaciji sa vodom, pod pritiskom uklanjaju pigmentacije sa zuba.
Korišćenjem abrazivinih pasti u sklopu poliranja zuba se takođe može ukloniti deo pigmentacije sa zuba, ali ovim postupkom se najčešće ne uklone sve pigmentacije u potpunosti, usled manje preciznosti.
Prebojenosti zubne supstance usled umrtvljenog nerva, ili kao posledica endodontski lečenog zuba se mogu ukloniti isključivo profesionalnim izbeljivanjem zuba. U ovim slučajevima peskiranje ne može da da rezultat.
Može li se sprečiti pigmentacija zuba?
Ispravna i redovna oralna higijena usta i zuba je najbolji način da se spreči nastanak pigmentacija zuba. Izbegavanje namirnica sa velikom količinom veštačkih boja, kafe i drugih obojenih napitaka, kao i redovna poseta stomatologu radi uklanjanja naslaga sa zuba su pravi put ka sjajnim i blistavim zubima.
Dr Branka Matović
Ako imate dodatnih pitanja u vezi sa ovom temom, obratite se našim stručnjacima!
Zakažite pregled i saznajte da li su fleke na zubima pigmentacija ili karijes.
